Đầu tư chứng khoán là gì? Đầu tư chứng khoán năm 2022 có giàu không?
Trong những buổi tụ tập bạn bè, lúc đã trà dư tửu hậu, đám bạn thường rỉ tai nhau về đứa A, đứa B đầu tư chứng khoán trúng lắm, giàu nhanh trông thấy. Cũng có người chen ngang kể về anh C, chị D chơi chứng khoán rồi phải bán nhà, vỡ nợ vì chứng khoán.
Bạn là người mới nên chưa biết gì về chứng khoán. Nghe nói chuyện tiền lời gấp đôi sau vài tháng, phất lên sau vài lần “đu đỉnh” là đủ tiền mua nhà, mua xe… thì bạn đã không thể chịu đựng thêm nữa.
Bạn cố rướn người lại gần với những đứa đang cố khoe khoang về thành tích đầu tư của mình. Vừa tò mò vừa phấn khích, đôi mắt của bạn sáng rực lên, đôi tai cố vểnh ra để nuốt từng lời của lũ bạn.
Rốt cuộc đầu tư chứng khoán là cái quái gì vậy nhỉ? Làm sao để làm giàu nhanh khi chơi chứng khoán?
Đừng lo lắng. Trong bài viết này, Thảo sẽ cho bạn biết đầu tư là gì, đầu tư có giàu không cũng như những định kiến sai lầm phổ biến về đầu tư. Nhưng trước khi làm tất cả những điều đó, hãy bắt đầu với một số kiến thức cơ bản.
Thời Thảo mới bắt đầu đầu tư chứng khoán
Để Thảo kể cho bạn nghe về thời mới đầu tư của mình.
Ban đầu, Thảo cũng như nhiều người mới tham gia vào thị trường đầu tư, vừa lo vừa sợ thua lỗ. Thảo bỏ vào tài khoản 20 triệu rồi bắt đầu mua chứng khoán. Việc chọn mã ban đầu rất khó thì thấy mã nào cũng có vấn đề.
Lựa qua lọc lại thì cũng được vài mã. Mua xong vài ngày thì có 2 mã tăng trần trong 3 phiên liên tục. Mừng hú, bán ngay kẻo lỡ. Lúc đó cũng nghĩ rằng mình giỏi giang này kia kia nọ. Bất ngờ nhất là…
Mấy ngày sau, 1 trong 2 mã kia tiếp tục tăng phi mã.
Thảo quyết định mua lại mã mà mình vừa bán hôm nọ với giá cao hơn lúc bán rất nhiều lần. Thị trường lúc đó cũng khá sôi động, chủ yếu người mua và rất ít người bán. Phải đặt giá cao thì may ra mới mua được cổ phiếu này.
Sau khi mua lại được cổ phiếu của mình, đúng là giá có nhích lên chút đỉnh. Sau đó, giá bằng đầu đi ngang. Hàng loạt nhà đầu tư bán ra. Thảo vẫn kiên quyết giữ lại để chờ tăng giá.
Tuy nhiên, giá đã không quay trở lại đỉnh cao như trước. Chỉ vì ham lướt sóng mà Thảo cũng lỗ vài triệu cho một mã cổ phiếu, trong những ngày đầu tiên như vậy đó. Thảo từ cảm giác một kẻ chiến thắng bỗng thấy mình thật ngớ ngẩn.
Tuy sau này, Thảo thắng nhiều hơn và thua cũng nhiều hơn. Nhưng trải nghiệm về những ngày đầu chơi chứng khoán thì mãi không quên.
Khi nhìn lại thì những thất bại của những ngày đầu đã giúp Thảo tập trung học hỏi nhiều hơn. Đồng thời, chứng khoán cũng rèn luyện tính kiên nhẫn và bình tĩnh, nhất là khi thị trường đột ngột chuyển xấu.
Đầu tư là gì?
Đầu tư là hành động bỏ tiền/ thời gian/sức lực vào một thứ gì đó, với hy vọng thu được lợi nhuận lớn hơn trong tương lai.
Theo định nghĩa này, có rất nhiều thứ có thể được gọi là ‘đầu tư’.
- Đầu tư thời gian tại phòng tập thể dục giúp bạn khỏe mạnh hơn trong tương lai
- Đầu tư thời gian để xây dựng mối quan hệ bền chặt hơn trong tương lai
- Đầu tư tiền bạc và thời gian vào giáo dục để gặt hái lợi ích trong tương lai
Và dĩ nhiên, đầu tư tiền vào tài khoản tiết kiệm sẽ mang lại cho bạn lợi nhuận tài chính trong tương lai. Tất nhiên có những cách đầu tư tài chính tốt hơn – nhưng chúng ta sẽ nói đến sau!
“Đầu tư mua tài sản hay một thứ gì đó với hy vọng rằng nó sẽ tạo ra thu nhập hoặc tăng giá trong tương lai.”
Do vậy, có rất nhiều hoạt động đầu tư. Một số cách đầu tư liên quan đến tiền, một số thì không.
Trong suốt cuộc đời, chúng ta không ngừng đầu tư một thứ vì đó để mong đợi lợi ích trong tương lai. Trong bài này, Thảo chỉ đề cập đến chuyện đầu tư tiền để sinh lời thôi nhé.
Đầu tư chứng khoán cho người mới
Đầu tư chứng khoán là gì?
Đầu tư chứng khoán là mua bán quyền sở hữu các cổ phiếu của doanh nghiệp.
Vậy cổ phiếu là gì? Nói nôm na, cổ phiếu cũng giống như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ( sổ đỏ, sổ hồng).
Trong khi sổ đỏ chứng nhận quyền sử dụng của bạn với miếng đất. Cổ phiếu thể hiện quyền sở hữu của bạn với một phần hay toàn bộ doanh nghiệp đó.
Đầu cơ chứng khoán khác gì đầu tư chứng khoán?
Theo Benjamin Graham, đầu tư và đầu cơ chứng khoán rất khác nhau.
Đầu tư được định nghĩa là một hoạt động, sau khi phân tích chặt chẽ, hứa hẹn bảo vệ tiền gốc và mang lại lợi nhuận tương ứng. Những hành động không đảm bảo được hai điều trên thì gọi là đầu cơ.
Ví dụ: Mua một cổ phiếu vì “bạn đã được thông báo rằng nó sẽ tăng giá” hoặc một quỹ đầu tư vì “Ông A có nó và nó đang rất tốt” không phải là đầu tư. Đó là hành động đầu cơ.
Mọi người thường nghĩ rằng họ đang đầu tư nhưng thực ra họ đang đầu cơ.
“Rủi ro lớn nhất của các nhà đầu cơ là tin rằng mình là nhà đầu tư.” – Benjamin Graham
Bắt đầu đầu tư chứng khoán như thế nào?
Bạn chỉ cần mở một tài khoản chứng khoán ở một công ty môi giới chứng khoán.
Công ty môi giới chứng khoán là nơi trung gian giúp nhà đầu tư tiến hành hoạt động mua và bán cổ phiếu. Người giao dịch mua và bán cổ phiếu phải trả phí môi giới cho công ty môi giới chứng khoán.
Cách mở tài khoản chứng khoán cũng tương đối giống mở tài khoản ngân hàng. Có rất nhiều công ty môi giới chứng khoán khác nhau, với mức phí môi giới cũng khác nhau.
Khi đã mở tài khoản chứng khoán, bạn đã có thể thực hiện mua cổ phiếu. Sau đó là bán cổ phiếu bạn đã sở hữu vào thời điểm bạn cho là hợp lý.
Khi sở hữu cổ phiếu của một công ty bất kỳ, bạn trở thành nhà đầu tư hay cổ đông của công ty đó.
Nếu một công ty X có 10.000 cổ phiếu đang lưu hành. Nhà đầu tư A sở hữu 1.000 cổ phiếu. Vậy A sẽ sở hữu 10% tài sản và thu nhập của công ty X.
Khi sở hữu cổ phiếu, nhà đầu tư có thể kiếm lời bằng 2 cách từ cổ tức và giá cổ phiếu tăng.
Đầu tư chứng khoán, forex hay bitcoin giàu hơn?
Người mới tham gia vào đầu tư cũng có nghe đến chuyện chơi forex hoặc bitcoin. Ai không biết thì có khi lại nhầm lẫn chơi forex, bitcoin với đầu tư chứng khoán.
Thậm chí, với hàng loạt những quảng cáo trên internet, forex và bitcoin được ví là “cổ máy in tiền” trong thời đại 4.0. Chỉ cần ngồi ở nhà và click chuột là đã kiếm được tiền. Những điều trên có phải là sự thật không?
Nên chơi forex, bitcoin hay chứng khoán?
Chỉ có đầu tư chứng khoán là kênh đầu tư hợp pháp. Forex và bitcoin là bất hợp pháp ở Việt Nam.
Forex
Forex là giao dịch ngoại hối. Nói nôm na là trao đổi, mua bán các loại tiền tệ trên thế giới. Ví dụ: Thảo đổi tiền Việt Nam lấy đô la Mỹ hoặc đổi tiền yên Nhật qua tiền Việt Nam.
Những ai hay đi du lịch, du học, buôn bán với nước ngoài thường hay đổi tiền kiểu này. Tuy nhiên, chúng ta chỉ đổi tiền qua lại nhằm phục vụ chi tiêu khi ra nước ngoài. Trong khi, chơi forex chỉ nhằm mục đích kiếm lời từ chênh lệch tỷ giá.
Cảnh báo Forex là trò CỜ BẠC, không hơn không kém.
Tỷ lệ đòn bẩy trong Forex cực cao. Nghĩa là nhà cái có thể cho bạn mượn gấp 100-400 lần số vốn. Bạn chỉ có 1.000.000 đồng thì bạn có thể có số tiền lên tới 400.000.000 triệu.
Tỷ lệ cho vay cực cao thì tiền phí giao dịch và phí vay cũng cực lớn. Do đó người chơi chỉ cần dự đoán sai chút xíu là tiền đi tong, có thể mất luôn số tiền vốn ban đầu.
Sàn Forex lại giao dịch suốt ngày đêm không ngừng nghỉ. Do đó, tỷ giá thay đổi liên tục. Có bạn chơi forex kể rằng bị lỗ vì ngủ trong phiên giao dịch.
Hơn nữa, đầu tư forex bạn không sở hữu cái gì cả. Trong khi đó, mua cổ phiếu là mua doanh nghiệp. Thay vì tự đứng ra start-up các doanh nghiệp thì chúng ta góp vốn với nhiều người để cùng kinh doanh, sản xuất.
Bitcoin
Bitcoin là một dạng tiền ảo. Hiện nay, ở Việt Nam không chấp nhận Bitcoin hợp pháp.Thêm nữa, giá của đồng Bitcoin rất khó lường. Người tham gia vào coin cũng chẳng khác nào đánh bạc.
Đầu tư chứng khoán có giàu không? Chứng khoán có rủi ro gì?
Đầu tư những thứ liên quan đến tiền không đáng sợ như bạn nghĩ. Tuy nhiên, nhiều người không quen thuộc với việc này. Với bất cứ thứ gì không quen thuộc, chắc chắn con người sẽ thấy sợ hãi.
Đầu tư không chỉ dành cho những người giàu có và những chuyên gia tài chính ở Phố Wall.
Trên thực tế, đầu tư chứng khoán là một trong những cách phổ biến nhất mà những người bình thường ở Mỹ trở thành triệu phú.
Học sinh, sinh viên, người đi làm, người đã về hưu đều có thể tham gia đầu tư chứng khoán.
Tỷ phú Warren Buffett đã bắt đầu đầu tư chứng khoán từ năm 11 tuổi. Đến nay đã hơn 90 tuổi, Warren vẫn còn đầu tư và điều hành quỹ đầu tư chứng khoán khổng lồ.
Học cách đầu tư chứng khoán cũng giống như học đi xe đạp, bơi lội, leo núi hoặc chạy bộ. Sẽ rất khó với người không biết và dễ dàng, thậm chí là đam mê của những người được đào tạo.
Rủi ro bị lỗ khi đầu tư chứng khoán
Như Thảo đã nói ở trên, đầu tư chứng khoán là việc bạn cố gắng mua lúc rẻ và bán lúc đắt. Phần tiền chênh lệch giữa giá bán và giá mua chính là lợi nhuận của bạn.
Tất nhiên, bạn cũng sẽ phải trả phí giao dịch và thuế bất kể giao dịch lãi hay lỗ.
Hoạt động đầu tư nào cũng có rủi ro
Những người gửi tiền cho ngân hàng luôn được đảm bảo lấy lại toàn bộ vốn liếng ban đầu của mình. Điều này KHÔNG nhất thiết xảy ra với các khoản đầu tư cổ phiếu.
Cổ phiếu có thể bị giảm giá, công ty không trả cổ tức hoặc cổ tức thấp không bù đủ cho mức giảm giá cổ phiếu…
Đầu tư chứng khoán đối với nhiều người cũng đau tim như chơi trò cảm giác mạnh.
Thảo đoán là nếu suốt ngày theo dõi bảng điện tử, thì sớm muộn gì nhà đầu tư cũng bị đau tim. Bởi vì giá cổ phiếu rất dễ biến động. Giá cổ phiếu lên và xuống liên tục với các tin tức.
Đầu tư chứng khoán cũng có thể bị lỗ là do nhà đầu tư mua lúc giá cao và bán lúc giá thấp. Bởi vì không ai có thể dự đoán được giá cả của thị trường nên chuyện “mua lúc đỉnh, bán lúc sàn” là khá phổ biến.
Hoặc mức lợi nhuận chênh lệch giữa lúc bán và mua thấp, chưa đủ trả cho tiền phí và thuế cũng là nguyên nhân dẫn đến thua lỗ trong đầu tư.
Sai lầm trên chủ yếu do lòng tham của một bộ phận thích “đu đỉnh, bắt đáy“. Đây là hành vi mang tính đầu cơ cổ phiếu ngắn hạn. Người chơi cố gắng dự đoán giá của cổ phiếu trong tương lai với hy vọng kiếm lời nhanh chóng.
Phân tích ra thì thấy việc đầu tư mạo hiểm và rủi ro quá!
TIN VUI là Nếu có kiến thức và thực hành đúng, nhà đầu tư sẽ hạn chế được rất nhiều rủi ro trong đầu tư.
Đầu tư chứng khoán có mất trắng không?
Nếu công ty bị phá sản, các nhà đầu tư có thể mất phần lớn hoặc toàn bộ tài sản của mình đã đầu tư vào công ty đó. Tuy nhiên, xác suất công ty phá sản và nhà đầu tư bị mất trắng là việc hiếm xảy ra.
Người nào thích chơi kiểu mạo hiểm, vay mượn nhiều mà không có kiến thức thì có thể cũng mất toàn bộ vốn liếng.
Khi “máu liều nhiều hơn máu não” thì chứng khoán biến thành sàn đấu cờ bạc cho những con thiêu thân. Mà cờ bạc thì ai cũng hiểu là chỉ có nước thua “không còn cả cái nịt“.
Đầu tư chứng khoán bị lừa
Hiện nay, có rất nhiều sàn “đội lốt” sàn giao dịch chứng khoán có dấu hiệu lừa đảo. Thực chất, đây là sàn giao dịch tiền kỹ thuật số bitcoin, sàn ngoại hối, đầu tư chứng khoán quốc tế…
Những nhà đầu tư mới chính là đối tượng dễ bị dính “cú lừa“. Trót tin những lời hứa hẹn lợi nhuận cao, rủi ro thấp, rút tiền dễ, phí môi giới thấp nên nhiều người đã rót tiền tỷ để đầu tư.
Lúc mới tham gia, nhà đầu tư có thể thấy bản thân kiếm lời rất dễ dàng. Tuy nhiên, đây chỉ là chiêu để bọn lừa đảo dụ người chơi đầu tư thêm nhiều tiền. Sau một thời gian thì các sàn này tự sập hoặc bị đánh sập.
Vì là sàn bất hợp pháp, mất tiền cũng chẳng biết kêu ai. Nhà đầu tư đành mất cả vốn lẫn lãi.
Do vậy, mọi người cần tỉnh táo với những lời chào mời đầu tư “siêu lợi nhuận”. Bất cứ lúc nào muốn đầu tư cũng cần tìm hiểu kỹ về loại hình mà mình tham gia.
Tại sao nên đầu tư chứng khoán để giàu có?
Đầu tư là điều cần thiết nếu bạn muốn số tiền tiết kiệm của mình tăng lên theo thời gian. Giữ tiền trong tài khoản tiết kiệm có vẻ an toàn, nhưng tiền lãi ngân hàng không đủ để theo kịp với lạm phát trong nhiều thập kỷ.
Đầu tư có rủi ro hơn trong ngắn hạn. Nhưng trong dài hạn, thị trường chứng khoán luôn tăng trưởng. Mang lại lợi nhuận kép không chỉ theo kịp lạm phát mà còn vượt xa nó.
“Đừng bao giờ phụ thuộc vào một khoản thu nhập duy nhất. Hãy đầu tư để tạo ra nguồn thứ hai ”. – tỷ phú Warren Buffett
Đầu tư chứng khoán cũng là hình thức góp vốn vào các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp sẽ sử dụng tiền từ các cổ đông để đầu tư máy móc, nhà xưởng… phục vụ quá trình sản xuất và kinh doanh.
Thay vì tự start-up, bạn góp vốn với những người giỏi hơn để kinh doanh thông qua mua cổ phần công ty. Sau đó được chia lợi nhuận theo vốn góp ban đầu.
Đất nước càng phát triển thì thị trường chứng khoán càng lớn. Như ở Mỹ, nhiều triệu phú, tỷ phú và cả những người được tự do tài chính và về hưu sớm cũng nhờ đầu tư chứng khoán.
Làm giàu từ chứng khoán
Như ông bà ta thường nói là “lãi mẹ đẻ lãi con” chính là sức mạnh của lãi kép trong đầu tư. Nếu chỉ đầu tư trong thời gian ngắn thì lãi kép khá nhỏ.
Đầu tư chứng khoán dài hạn sẽ làm lãi kép phát huy tác dụng khổng lồ.
Năm 25 tuổi bạn bắt đầu nghĩ đến việc đầu tư chứng khoán. Mỗi tháng bạn dành đều đặn 3 triệu để vào thị trường chứng khoán. Bạn duy trì việc tiết kiệm và đầu tư thường xuyên trong suốt 30 năm, đến năm 55 tuổi. Trung bình lợi nhuận đầu tư của bạn là 15%/ năm.
Vậy bạn sẽ có 20 tỷ ở tuổi 55 nhờ sức mạnh của lãi kép!
Những nhận định sai lầm về đầu tư chứng khoán
Trước khi tham gia thị trường chứng khoán và thậm chí là đã đầu tư lâu năm, bạn vẫn có thể bắt gặp những lầm tưởng rất nghiêm trọng sau đây.
[table id=5 /]
Đầu tư chứng khoán cần học gì?
Thành công với tư cách là một nhà đầu tư chứng khoán cần có sự hiểu biết tốt về kinh doanh, kế toán, kinh tế, tài chính và tâm lý học.
Thời đi học, huyền thoại đầu tư Peter Lynch lại chọn học những môn mang tính nghệ thuật như lịch sử, triết học, tâm lý học, logic… thay vì chọn những môn thuần kinh tế như toán, kế toán để phục vụ việc kinh doanh sau này.
Nhà đầu tư thành công đòi hỏi nhiều đức tính quý giá như tính kỷ luật, kiên nhẫn, suy nghĩ lý trí, dũng cảm…
Bạn sẽ không thể có những tính cách trên nếu KHÔNG có kiến thức về đầu tư.
Vài đợi tăng trần có thể mang đến lợi nhuận tức thời cho bất kỳ ai, kể cả người tay ngang không biết gì lẫn nhà đầu tư lâu năm. Nhưng để thành công lâu dài, bền vững trong đầu tư chứng khoán, bạn cần có kiến thức.
“Lúc thủy triều xuống mới biết ai đang bơi truồng.” – Warren Buffett
Thị trường lúc lên, lúc xuống nên thứ quyết định giúp nhà đầu tư hành động chính là kiến thức. Như Benjamin Franklin đã từng nói:
“Đầu tư vào tri thức sẽ đem lại lợi nhuận cao nhất”
Nhà đầu tư mới tham gia đầu tư cũng cần biết đến 2 trường phái đầu tư chứng khoán: phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật.
Từ đó mà phát triển thành rất nhiều phong cách giao dịch. Bao gồm: Giao dịch trong ngày, lướt sóng, giao dịch theo xu hướng, đầu tư mua và giữ và giao dịch kỹ thuật.
Tùy điều kiện thị trường, tính cách, khả năng chịu rủi ro và mục tiêu lợi nhuận của mỗi nhà đầu tư mà phù hợp với phong cách giao dịch khác nhau.
Để biết thêm về kiến thức cũng như các phương pháp đầu tư chứng khoán, hãy đọc thật nhiều sách.
Ngay như Buffett, trong những ngày đầu khởi nghiệp đã đọc từ 600 đến 1000 trang sách mỗi ngày. Hiện tại, khi đã hơn 90 tuổi thì vị tỷ phú này vẫn dành 80% thời gian làm việc cho việc đọc.
“Tôi nhấn mạnh rằng hầu như ngày nào tôi cũng dành rất nhiều thời gian để chỉ ngồi và suy nghĩ. Đó là điều rất không phổ biến trong kinh doanh ở Mỹ. Tôi đọc và suy nghĩ. Tôi đọc và suy nghĩ nhiều hơn , ít đưa ra quyết định bốc đồng hơn hầu hết những người làm kinh doanh.” – Warren Buffett
Đọc thêm về kiến thức đầu tư và sách đầu tư tại đây.
Tác giả: ThảoThảo Bácsĩ