Tâm lý trì hoãn – đang giết chết chúng ta – như thế nào?
Gần đây, Thảo đã có cuộc trò chuyện với một số bạn trẻ xuất sắc và thành công ở độ tuổi của họ.
Trong buổi trao đổi này, Thảo đã gặp một câu hỏi thú vị: “Điểm yếu chung của các bạn trẻ này là gì?”. Đáng ngạc nhiên là hầu hết mọi người đều cho rằng tính trì hoãn là một trong những điểm yếu quan trọng nhất.
Ngay cả những người được xã hội công nhận là thành công, tài năng và siêng năng cũng thừa nhận rằng họ cũng có xu hướng trì hoãn. Điều này cho thấy tính trì hoãn thực sự ảnh hưởng sâu sắc đến bản chất của con người chúng ta như thế nào.
Sức mạnh ý chí – liều thuốc của tính trì hoãn
Hãy tham gia một trò chơi nhỏ cùng nhau nhé!
Hãy giơ tay lên nếu bạn có khả năng bắt đầu làm việc ngay lập tức bất kể thời điểm nào bạn muốn.
Hãy giơ tay lên nếu bạn không bị dụ dỗ bởi đồ ăn vặt và luôn tuân thủ chế độ ăn uống và lịch tập thể dục, đồng thời không bị phân tâm bởi mạng xã hội hoặc tin nhắn.
Tất nhiên, điều đó rất khó, phải không?
Chúng ta đều có xu hướng lười biếng, trì hoãn và thiếu kỷ luật một cách tương đối. Chúng ta càng ngày càng trở nên béo phì, ăn nhiều hơn trong khi vận động ít đi. Chúng ta muốn làm việc tập trung mỗi khi có thể, nhưng lại rơi vào cuộc trò chuyện không có hồi kết trên mạng xã hội. Vì sao chúng ta lại như vậy?
Tất cả điều này bắt nguồn từ sức mạnh ý chí của chúng ta, một phần quan trọng trong tâm trí. Đó là nơi chúng ta quyết định các hành động của mình.
Mỗi khi chúng ta cố gắng làm những việc mà chúng ta không muốn làm, chúng ta phải sử dụng một phần sức mạnh ý chí của mình.
Do đó, khi chúng ta ngày càng làm nhiều việc trái với sở thích và mong muốn, sức mạnh ý chí càng giảm dần và cạn kệt. Đến lúc đó, ta thấy bản thân đắm chìm trong những hành động bản năng, như hút thuốc, uống rượu bia, dùng ma túy… mặc dù trước đó, bạn đã rất cố gắng để chống lại chúng.
Ý chí là nguồn tài nguyên tinh thần quan trọng nhất của bạn. Nó đại diện cho khả năng của bạn để hoàn thành các nhiệm vụ. Sức mạnh ý chí giúp bạn khởi đầu công việc, đến phòng tập thể dục, hoặc từ chối cám dỗ uống rượu. Vì vậy, ý chí là công cụ quan trọng để đạt được thành công trong mọi khía cạnh của cuộc sống.
Hãy nghĩ về ý chí như một cơ bắp. Sức mạnh ý chí sẽ tăng lên khi bạn luyện tập đều đặn. Tuy nhiên, giống như cơ bắp, ý chí sẽ mệt mỏi khi bạn sử dụng nó liên tục suốt cả ngày.
Điều này đã được chứng minh trong một thí nghiệm với củ cải và bánh quy. Trong thí nghiệm đó, các nhà khoa học đã yêu cầu hai nhóm người thực hiện một trong ba lựa chọn sau:
Nhóm A: Được cho củ cải nhưng không được ăn bánh quy.
Nhóm B: Được cho bánh quy nhưng không được ăn củ cải.
Nhóm C: Không được đề cập đến thức ăn.
Sau đó, các thí nghiệm viên được yêu cầu giải một bài toán toán học. Kết quả là gì bạn có thể đoán được không?
Những người trong Nhóm A – đã ăn củ cải nhưng không được ăn bánh quy – thường sẽ bỏ cuộc nhanh hơn so với những người trong Nhóm B hoặc Nhóm C.
Tại sao lại như vậy? Bởi vì họ đã sử dụng hết sức mạnh ý chí của mình để chống lại sức hấp dẫn của bánh quy. Do đó, họ đã không còn đủ ý chí để hoàn thành bài toán.
Nếu bạn đọc đến đây và nghĩ rằng “Tôi sẽ bỏ cuộc và ăn bánh quy; vì cuối cùng tôi chỉ là người có ý chí yếu đuối”, thì bạn không cần lo lắng. Khoa học đã chứng minh rằng sức mạnh ý chí là một khả năng có thể rèn luyện.
Giống như cơ bắp yếu ớt, ý chí có thể được cải thiện bằng việc luyện tập đúng cách.
Với sự thực hành có kỷ luật, chúng ta có thể xây dựng ý chí để thực hiện cuộc sống mình mong đợi, như làm việc tập trung, luyện tập thể dục đều đặn…
2 chìa khóa để có ý chí sắt đá: 1 tăng và 1 giảm
Để tăng cường sức mạnh cơ bắp, bạn cần luyện tập để chúng có ngưỡng chịu đựng cao hơn một chút, và sau đó nghỉ ngơi đúng lúc. Khi lặp lại quá trình này, cơ bắp của bạn sẽ trở nên rõ rệt mạnh mẽ hơn.
Hãy áp dụng cách tương tự cho sức mạnh ý chí của bạn. Bằng việc tuân thủ kỷ luật tâm trí, sức mạnh ý chí của bạn cũng sẽ phát triển mạnh mẽ hơn.
Giảm yêu cầu về sức mạnh ý chí
Cơ bắp mệt mỏi khi chúng phải trải qua quá nhiều luyện tập. Ý chí cạn kiệt khi bạn sử dụng nó liên tục.
Chúng ta thường dễ dàng từ chối một buổi nhậu bét nhè vào buổi sáng. Nhưng khi mời bạn tham gia sau một ngày làm việc mệt mỏi, bạn sẽ dễ dàng thỏa hiệp. Trong tâm trí, bạn không mong muốn bị say bí tí. Nhưng do mệt mỏi, ý chí của bạn đã cạn kiệt. Ta đầu hàng trước cám dỗ.
Vì vậy, để duy trì sức mạnh ý chí, chúng ta nên giảm sử dụng sức mạnh ý chí vào những công việc hàng ngày như chọn món ăn, chọn trang phục, chọn chương trình TV…
Làm thế nào để tăng cường ý chí?
Hầu hết chúng ta đều có một nguồn ý chí yếu đuối và dễ cạn kiệt đến nhường nào.
Chúng ta là chuyên gia trong việc tìm ra những thứ có hại như mạng xã hội, đồ ăn vặt, rượu bia, ma túy…
Ban đầu vào mỗi ngày, bạn có thể dễ dàng vượt qua cám dỗ.
Nhưng sau đó, khi bạn phải đối mặt với những nhiệm vụ khó khăn như giảm cân, tập thể dục, họp công ty, học kỹ năng mới, thay đổi nghề nghiệp… bạn có thể không đủ ý chí để vượt qua những thử thách trước mắt. Điều đó thật đáng buồn, phải không?
Vậy làm thế nào để bạn phát triển một ý chí sắt đá để vượt qua những nhiệm vụ khó khăn nhất?
1. Bạn là những gì bạn ăn vào
Bộ não của bạn là cơ quan phức tạp nhất và cần thiết nhất trong toàn bộ cơ thể bạn.
Khi cơ thể không khỏe mạnh, sức khỏe của não bộ cũng bị ảnh hưởng trực tiếp, dẫn đến sự suy yếu của ý chí.
Một dấu hiệu rõ ràng nhất là chỉ số khối cơ thể (BMI) – một chỉ số đơn giản đo tỷ lệ giữa cân nặng và chiều cao.
BMI cao do thừa cân thường đi kèm với biến động lượng đường trong máu, gây cảm giác uể oải. Điều này đồng nghĩa với việc bạn gặp khó khăn khi bắt đầu và duy trì nhiệm vụ của mình.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng BMI chỉ đưa ra đánh giá chung và không phù hợp cho những người có lượng cơ bắp đáng kể như vận động viên thể hình chẳng hạn.
Do đó, không nên coi BMI là mục tiêu cuối cùng.
Cân nặng không phải là yếu tố sức khỏe duy nhất ảnh hưởng đến sức mạnh ý chí. Sự thiếu hụt vitamin và chất dinh dưỡng cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động cơ thể.
Đó là lý do tại sao ăn uống lành mạnh là quan trọng. Bằng cách duy trì cân nặng cân đối và cung cấp đủ vitamin, bạn có thể tăng cường sức mạnh ý chí.
2. Vận động – chìa khóa để trẻ hóa cơ thể
Tập thể dục cũng đóng vai trò quan trọng. Một cơ thể khỏe mạnh sẽ dẫn đến một bộ não khỏe mạnh.
Khi chúng ta không hoạt động, đặc biệt là khi ngồi trong thời gian dài, cơ bắp và não bộ dễ bị thiếu máu hơn và trở nên chậm chạp hơn.
Việc sử dụng bàn đứng có thể là lợi ích cho năng suất. Tư thế đứng giúp cơ chân và lưng hoạt động, đồng thời tăng lưu lượng máu đến não. Ngoài ra, thỉnh thoảng đứng lên và di chuyển cũng giúp cải thiện tuần hoàn máu.
3. Giấc ngủ – món quà cho trí não
Để đạt đến đỉnh cao của ý chí, bạn cần kết hợp chế độ ăn kiêng, tập thể dục và giấc ngủ đủ.
Thiếu ngủ, khi bạn ngủ ít hơn 7-8 giờ mỗi đêm, sẽ làm mất đi hoạt động trí óc như khi bạn say rượu, khiến ý chí của bạn trở nên yếu đuối. Thậm chí, chỉ một ngày thiếu ngủ cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến ý chí.
Dù có thể mất thêm một hoặc hai giờ để đảm bảo ngủ đủ 7-8 giờ mỗi đêm, nhưng lợi ích cho năng suất của bạn sẽ tăng lên đáng kể. Bởi khi đó, ý chí của bạn sẽ ở trạng thái cao nhất.
4. Thiền – tại sao lại không?
Thêm vào đó, thiền định cũng đóng vai trò quan trọng.
Sức mạnh ý chí là khả năng tập trung tâm trí vào nhiệm vụ hiện tại. Và thực tế là chúng ta thường gặp khó khăn trong việc này. Chúng ta dán mắt vào màn hình điện thoại, máy tính và mạng xã hội trong phần lớn thời gian rảnh rỗi của mình và sau đó mệt mỏi vì lên mạng quá nhiều.
Thiền định giúp rèn luyện khả năng tập trung vào những điều nhỏ nhặt như hơi thở hoặc một điểm trên cơ thể.
Khi bạn thực hành thiền, bạn ngồi yên lặng và tập trung vào điều đó, có thể là hơi thở của mình.
Khi làm điều này, bạn sẽ dễ dàng tập trung vào công việc của mình mà không bị phân tâm bởi những phiền nhiễu xung quanh.
Ngoài ra, thiền định còn giúp bạn trở thành một người quan sát cảm xúc của mình.
Thay vì bị cuốn vào cảm giác tức giận, cám dỗ, thất vọng hay bất kỳ cảm xúc nào, khi bạn yên tĩnh tâm trí, bạn sẽ làm chủ được hành vi và phản ứng của mình.
5. Hãy thực hành – thay vì chỉ kiến thức suông
Dù có biết nhiều thêm, cách đơn giản nhất để tăng cường sức mạnh ý chí là thực hành nó. Tương tự như việc nâng tạ để làm cho cánh tay mạnh mẽ hơn, việc vượt qua khó khăn sẽ củng cố ý chí của bạn.
Điều thú vị là không nhất thiết phải là những nhiệm vụ khổ luyện và to lớn. Bất kể mức độ căng thẳng nào bạn đối mặt, nó đều có thể củng cố ý chí của bạn.
Từ chối món tráng miệng sau bữa tối? Bạn đã củng cố ý chí của mình một chút. Chọn đi ngủ thay vì xem một tập phim trên YouTube? Ý chí của bạn đang thể hiện sự lãnh đạo.
Ngay cả những việc nhỏ như mở cửa bằng tay không thuận hoặc tránh sử dụng lời lẽ thô tục một cách có ý thức cũng đều làm tăng cường ý chí của bạn.
Mỗi khi bạn hành động trái ngược với thói quen và bản năng, bạn đang tích điểm cho sức mạnh ý chí của bản thân mình.
6. Chống lại sức ỳ mỗi khi bắt đầu
Rào cản lớn nhất để hoàn thành hầu hết các nhiệm vụ là bắt đầu chúng. Có một lực cản, một sức ì rất mạnh mỗi khi chúng ta muốn hành động, muốn thay đổi bản thân.
Việc xỏ chân vào giày chạy còn khó hơn cả việc chạy.
Việc rời khỏi chiếc giường êm ái mỗi sáng là một nhiệm vụ khó khăn. Mặc dù sau khi bước ra khỏi giường, chúng ta có thể phải bắt tay vào những công việc mệt mỏi hơn hơn, nhưng rõ ràng để lê ra khỏi giường còn khó gấp bội.
Làm thế nào để giảm nhu cầu về ý chí
Ý chí mạnh mẽ là rất tốt, nhưng ý chí không phải là tài nguyên vô hạn. Khi bạn gặp quá nhiều căng thẳng, cám dỗ thì bạn sẽ nhanh chóng tiêu sạch nguồn ý chí của mình.
Làm sao để tiết kiệm năng lượng ý chí để dành cho những việc quan trọng?
1. Chia nhỏ mục tiêu
Khi ta đặt mục tiêu quá lớn, ta sẽ trở nên mệt mỏi và tiêu tốn rất nhiều năng lượng. Việc giảm 20 kg, đạt 10 điểm Toán hoặc trở thành triệu phú đều là những nhiệm vụ khó khăn đối với nhiều người.
Tuy nhiên, khi chia nhỏ mục tiêu thành các phần nhỏ hơn, ví dụ như “viết một đoạn văn ngắn thay vì một cuốn sách” hay “giảm 2 kg”, mục tiêu trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
Bắt đầu một nhiệm vụ khó khăn và sợ hãi đòi hỏi nhiều ý chí. Nhưng nếu ta có thể phân chia nhiệm vụ thành các phần quản lý được, việc bắt đầu sẽ dễ dàng hơn.
Sau đó, khi ta hoàn thành từng bước, ta sẽ cảm thấy mình đang tiến gần hơn đến mục tiêu cuối cùng.
2. Biến nó thành thói quen
Theo Charles Duhigg, tác giả cuốn “Sức mạnh của thói quen”, khoảng 40% hành động hàng ngày của chúng ta là do thói quen.
Khi thực hiện một hành động đủ thường xuyên, ta sẽ không cần phải suy nghĩ mà chỉ thực hiện nó tự động. Không cần căng não hay phân vân, dù đó là việc tốt hay xấu.
Điều này có nghĩa là chúng ta là kết quả của những thói quen. Nếu ta xây dựng những thói quen tốt, ta sẽ không cần phải dùng ý chí để thực hiện chúng.
Khi ta cố định thời gian tập luyện hàng ngày, ta sẽ không phải suy nghĩ về việc nên làm hay không.
Chẳng ai sau khi ngủ dậy còn phân vân chuyện có nên đánh răng hay không. Ta tự nguyện làm việc đó vì đánh răng đã trở thành một thói quen không thể bỏ qua vào buổi sáng. Thật tuyệt vời!
Tổng kết
Từ thuở hồng hoang, con người đã phải vật lộn với việc trì hoãn, sự lười biếng và tính kỷ luật. Và mỗi ngày, chúng ta đã và đang chống lại cám dỗ của những thói hư tật xấu để hoàn thiện bản thân mình thêm một chút. Và cuộc chiến vẫn đang tiếp diễn. Hãy tận hưởng nó!